EDITORIAL - August 2017: Buwan ng Wika 2017

EDITORIAL
Buwan ng Wika 2017

Isang mapagpalayang Buwan ng Wika sa lahat!

Ang wika ay isang mainit na usapin, puno ng kontrobersya. Ito ay sa kadahilanang napakarami na nga ng lenggwahe isa Pilipinas, sinakop pa tayo ng tatlong bansa. Ang resulta, mayroong tayong halos 200 na wika sa Pilipinas.

Sa Bayambang, apat ang gamit na wika: Pangasinan, Ilocano, Ingles at Tagalog. Hindi nakapagtatakang malimit taong di magkaintindihan dito. Ang ‘walâ’ sa Tagalog, nagiging ‘meron’ sa Pangasinan.

Kaya’t minarapat n gating gobyerno noong panahon ng Pangulong Quezonang magkaroon ng isahang wika para sa lahat o lingua franca. At ito na nga ang wikang Filipino base sa katutubong wikang Tagalog na siyang umiiral na medium of communication mula noon hanggang ngayon.

Alam nating hindi lahat ay natuwa rito, lalo na ang mga biasaya na may sariling wika na marami rin ang gumagamit. Nang di maglaon, tayo ay ang nagkaroon ng batas tungkol sa mother tongue, at dahil dito, protektado na rin at isinusulong ang iba pang wika o lenggwahe na tinatawag dating ‘dialekto,’ na isang kamalian dahil ito ay nauuwi sa pagmamaliit sa mga ‘dialektong’ ito.

Naniniwala ako na kailangan natin ng isang wikang pambansa gaya ng Filipino dahil mahalaga na tayo ay nagkakaindihan upang sa gayon ay magkaisa.

Subalit naniniwala rin ako na kaya nating gawin ito nang hindi minamaliit ang ibang wika, kundi parehong isulong din. Bawat wikang ating gamit ay isang yaman. Samakatwid, pagyamanin natin  ang mga ito at huwag kalimutan.

Ang mga mauunlad na bansa ay yumaman kahit na – o dahil sa – sila ay may ibang gamit na sariling wika wika: Japan, China, South Korea, at iba pa.  Sana tayo na mas marami ang wikang gamit ay umunlad din. Hindi siguro kailangang maging balakid ang pagiging multilingual natin upang umangat din. Palagay ko, sa kaibalng banda, maaari natin itong gamitin sa pag-unlad. Dahil mahilig tayong mangibang-bayan, maaari nating gamitin ang ating kaalaman sa iba’t-ibang wika upang makipag-ugnayan sa ibang kultura at lumawak an gating kamalayan. Maaari rin nating pakinabangan ang mga wika ng mananakop tulad ng Ingles at Español upang makahanap ng trabaho sa mga bansang gamit ang mga lenggwaheng ito.

Ang ating sariling wika ay parte ng ating sariling identidad o pagkakakilanlan, kaya’t ito ay nagsisilbi ring tatak ng pagka-Pilipino na dapat nating ipagmalaki at patuloy na pagyamanin. Maraming kultura ang humubog sa wikang Filipino, ngunit marami ring kultura ang patuloy na pinagyayaman ng ating mga salita. Noong June 2015 lamang, kwarentang (40) salitang Filipino at Philippine English ang naging bagong entry sa English Oxford Dictionary. Examples: presidentiable, barakada, gimmick, KKB, carnap at salvage. Chamorro – the language in Guam – is heavily influenced by Filipino language. Dahil sa galleon trade, naimpluensiyahan din natin ang kulturang Mehikano (Mexican), pati na ang lengguwahe nito.

Patunay ito na mayroon tayong maiaambag di lang sa ating sariling bansa kundi pati na rin sa buong mundo sa pagkakaroon natin ng sariling wika.

Mabuhay ang wikang Filipino, at mabuhay ang lahat ng katutubong wika ng Pilipinas!

Reference: http://globalnation.inquirer.net/125245/40-filipino-coined-words-now-in-oxford-dictionary