Editorial - January 2024: AI: Mabuti ba o Masama?

AI: Mabuti ba o Masama?

 

Noong huling bahagi ng taong 2023, biglang nauso ang AI o artificial intelligence, at kabilang sa mga computer applications na naging popular sa madla ang ChatGPT at Google Bard sa mga nagsusulat, at ang PhotoLab na kinaaliwan ng halos lahat ng mayroong Facebook account, dahil ginawa nitong batang-bata at kaibig-ibig ang bersyon ng mga in-upload na profile picture. Medyo nakakabigla at kahanga-hanga ang kayang gawin ng AI, sa pagsusulat man, paggawa ng mga imahe, o iba pang gawain. Ngunit mapapaisip rin tayo sa mga kaakibat na mga tanong sa kabila ng pag-usbong nito, kabilang na ang mga kalakip na banta sa ating pamumuhay at lipunan.

 

Isa sa mga pangunahing benepisyo ng AI ay ang kahusayan nito sa paglutas ng mga problema at pagpapabilis ng mga proseso sa paggawa, lalo na sa mga gawain sa gobyerno at sa larangan ng medisina, siyensya, edukasyon, at iba pang sektor. Sa pamamagitan ng malalim na pagsusuri ng mga datos, maaaring makabuo ang generative technology na ito ng mga estratehiya at solusyon na mas epektibo kaysa sa mga nakasanayang pamamaraan. Sa larangan ng kalusugan, halimbawa, nagiging mas epektibo ang AI sa pag-diagnose ng mga sakit at pagpaplano ng mga pamamaraan ng paggamot. Sa edukasyon, ito ay nagiging instrumento para sa personalisadong pagtuturo at nagbibigay ng maingat na pagsusuri sa pangangailangan ng bawat mag-aaral.

 

Sinusubukan kamakailan ng ating mga manunulat ang bagong teknolohiyang ito, at kami ay namangha na kaya nitong gumawa ng isang liham at sanaysay na sumusunod sa mga pamantayan. Sinubukan din naming magpagawa ng isang editoryal, at sa loob ng ilang segundo lamang ay kinaya nitong gumawa ng isang lohikal at kumpletong akda ukol sa isang mainit na isyu.

 

Minsan ay sinubukan din naming pagsulatin ito ng kasaysayan ng ating bayan ng Bayambang. Subalit sa pagkakatong ito, kami ay napahalakhak na lamang, dahil ang inilabas nitong output ay isang bersyon ng lokal na kasaysayan na aming in-upload sa isang website (blog) ilang taon na ang nakakaraan. At hindi man lang isinaad sa resulta kung saan kinopya ang nasabing akda.

 

Nakakatuwa, ngunit nakakabahala: ito ang aming saloobin ukol sa potensyal na disruptive technology na ito. Marami itong maaaring paggamitan para sa kabutihan dahil lubhang mapapadali na nito ang maraming nakakapagod at paulit-ulit na proseso sa trabaho. May potensyal din itong makapaglikha ng mga bagong uri ng trabaho. Ngunit may panganib din itong dala. Maaari nitong palitan ang maraming manggagawa sa isang iglap lamang, at nakakabahala rin at 'di kanais-nais ang walang pakundangan nitong paggamit ng akda ng iba nang wala man lang pahintulot.

 

Samakatwid, kinakailangan nating maging mapanuri at maingat sa pagtanggap at paggamit ng teknolohiyang ito sa pamamagitan ng mas pinaigting na pagsasaliksik. Sa ating naisin na umangat at umunlad, mayroon din tayong responsibilidad na protektahan ang kapakanan ng lahat ng maapektuhan.

 

Sa mga posibleng maapektuhan naman ng AI ang kanilang hanapbuhay, mainam na ngayon pa lamang ay tuklasin na ang mga dapat nilang gawin upang makasabay sa panahon, masakyan ang makabagong teknolohiya, at makaiwas sa mga maaaring masamang idulot nito.

 

 

Bayambang Municipal Plaza and Bandstand

Bayambang Municipal Plaza and Bandstand

Bayambang's Municipal Plaza is said to have been constructed in 1952 from a land donated by the family of Dr. Ramon de Castro, the town's first doctor and the father of Atty. Numeriano de Castro Sr., the town's mayor in 1951-1952.

The present plaza occupies about 1.5 hectares of square lot in the heart of the town, its four directions laid out adjacent to the Presidencia (now called municipal hall), parish church, public market, and row of residences of the most prominent families of the town, as prescribed in the Leyes de Indias during the Spanish colonial period. (The original plaza was situated across the present plaza, in a lot occupied by the old accessoria that includes Royal Mall today, right along the Agno River.)

At the front end of the plaza is reserved a place of honor for Dr. Jose Rizal's monument, which Mayor De Castro put up from its original location.

A most significant event in town in the latter part of the 1930s is the erection of the public bandstand, the gazebo or pavilion-like structure in the middle of the public plaza, now the public auditorium, under the administration of Atty. Gerundio Umengan, Sr., then Presidente (now mayor) of Bayambang from 1937 to 1940. It could be said that the building of the bandstand at the public plaza is literally one of the crowning glories of Bayambang, as it was fashioned to look like a giant crown. The roofless structure was designed in 1934 by Architect Juan Arellano in the Art Deco style.

Surrounding the gazebo are coconut-like stone structures that serve as lamp posts which light the plaza. The structure at the heart of the plaza originally sat at the center of the auditorium throughout the years as a mute witness of the crowning of Bayambang’s beauty queens. It had been the holding area for the reigning beauties and their families, as well as the crowning guests. But alas, repurposing took its toll with the bandstand as its victim, for at present, the kiosk has been relegated to the main gate of the auditorium, to make way for a more spacious dancing hall.

(Dr. Clarita Jimenez, with updated information from Resty S. Odon; Jonathan de Castro; Reference: Architect Gerard Lico)

Local historical event: Juez de Cuchillo Massacre/Mass Murder in Bayambang

Local historical event: Juez de Cuchillo Massacre/Mass Murder in Bayambang

The “juez de cuchillo” incident that reportedly occurred in Bayambang during the waning days of the Spanish colonial regime has been routinely mentioned in the annals of the town, as published in the yearly town fiesta souvenir programs.

This account by then Municipal Secretary Luciano S. Vila, for example, states that: "In history, Bayambang stands with enduring pride as the first town of Pangasinan to experience the most disastrous and terrifying events that occurred in the province. It was in this town where the first “juez de cuchillo” (literally “judge of the knife” in Spanish) brought havoc in 1897. Many of the prominent men of the town were executed. Almost all the houses were razed to the ground. The rich and poor alike had to flee for their lives because of the cruelty of the Spaniards. It was only through the intervention of a Spanish-Filipino general that the form of torture ended."

The version of the town's history painstakingly outlined by the appointed Quadricentennial Committee seems to have omitted this most interesting bit of local history.

In the provincial government's resource book, "Pangasinan: Pinablin Dalin," an output of the Pangasinan Historical and Cultural Commission in 2015, some details emerge, with an astonishing analysis of its significance to boot, and the book points to a secondary source as reference material:

The section authors, Sheila Marie M. Dasig and Perla Legaspi, point out that, according to Pangasinan historian Restituto Basa in his book, "Footnotes on Pangasinan History" (Calasiao, Pangasinan: CMN Printing Co. Inc., 2000: 52), in the summer of 1897, "the Katipunan contingent attempted to raid the town's Spanish detachment, to engage in an agaw-armas activity, and the Spaniard's reaction may have affected the Katipunan's activities in the province."

To directly quote Basa's account, (2000: 34): "In retaliation, General Ricardo Monet, the Spanish commander of the Bayambang detachment, put the town of Bayambang under the juez de cuchillo (justice of the sword). The Spanish army rounded up the suspected Katipuneros of Bayambang and massacred them. Then they burned the poblacion of Bayambang. Finally, General Monet issued a warning that he will place any town under the juez de cuchillo if the rebels attack any Spanish guardia civil. This must have tied the hands of the Pangasinan Katipuneros."

Dasig and Legaspi further observe that, "Juez de cuchillo had the same effects as martial law. It meant arrest, detention, and execution of suspected rebels -- without any investigation or evidence. Probably this was the reason why Pangasinan was not among those included in the eight provinces placed under martial law shortly before the broader outbreak of the revolution in 1898. The relative quiet in Pangasinan was most likely due to the already existing martial-law effects of 'juez de cuchillo' imposed earlier."

This is in contrast -- the section writers note -- to what the Pangasinan historian Rosario Cortes observed about the relative peace and quiet in the province before the revolution against the Spaniards blew over the entire country: "The province did not experience an all-out Katipunan-led revolution until 1898, with the civil government left in peace and local elections held on schedule in 1897, possibly due to two factors: Pangasinan's distance from Manila may have prevented the widespread organizing activities of the Katipunan in the province, and the better quality of life of the Pangasinans brought about by the evenly spread out benefits of economic development in the province during the Spanish period, resulting in a lukewarm reaction of Pangasinans to the revolution."

The horrible incident of mass murder also most probably explains why there is not a single surviving Spanish-era heritage house in Bayambang.

At this point, one also wonders who the local residents were who had gone through the horror of it all. It looks like we need to see first-hand the primary document from that Basa reference to get a better picture of what transpired, but it is clear that the memory of their sense of patriotism and love for freedom, independence, and self-determination must be honored by the community through a special act of some sort in case this has not yet been done in the past.

 

LGU Accomplishments - December 2023

 

EDUCATION FOR ALL

 

- (LSB, Library, DepEd)

 

Bagong SK Federation President at Federated PTA President, Nag-courtesy Call sa LSB

 

Nag-courtesy call ang bagong SK Federation President na si Hon. Marianne Cheska Dulay at bagong Federated PTA President Raymund Camacho sa Local School Board noong November 29 sa Mayor's Conference Room. Tumayong kinatawan ni Mayor Niña Jose-Quiambao si Municipal Administrator, Atty. Rodelynn Rajini S. Vidad, at LSB Executive Director Rolando Gloria. Naroon sa pulong sina DepEd Bayambang I PSDS, Dr. Longino Ferrer, at DepEd Bayambang II PSDS, Dr. Candra Penoliar.

 

UP CBA Batch '73, Bumisita

 

Bumisita ang mga miyembro ng University of the Philippines College of Business Administration (UPCBA) Batch '73 sa bayan ng Bayambang noong December 5 bilang parte ng pagdiriwang ng kanilang golden anniversary. Personal nilang pinasalamatan sina former Mayor Cezar Quiambao, at Mayor Niña sa kanilang courtesy call sa kanilang bahay sa Saint Vincent Village, sa pangunguna ng kanilang Presidente na si Amando D. Ocampo Jr.

 

LSB, Namahagi ng 140 Laptop sa DepEd Bayambang I at II

 

Noong December 18, nagpamahagi ang Local School Board sa mga guro ng DepEd Bayambang District I at II ng 140 units ng laptop gamit ang pondo mula sa LGU at Special Education Fund, kasama na rito ang donasyong sahod ni Mayor Niña.

 

 

HEALTH FOR ALL

 

- Health (RHUs)

 

Fogging Operations, Isinagawa sa Sapang

 

Matapos maitala ang ilang kaso ng dengue sa Brgy. Sapang, agad na umaksyon ang Rural Health Unit Sanitary Inspection team upang ipaalam sa mga residente roon ang mga dapat gawin upang maiwasan ang naturang sakit sa pamamagitan ng information campaign noong November 29. Agad ding nagsagawa ng fogging operations ang grupo sa lugar.

 

RHU III, Nag-outreach sa Caturay

Isang outreach activity ang isinagawa ng RHU III noong December 13 sa Brgy. Caturay para sa mga undernourished na kabataan at pasyente na may mental health condition. Dito ay nagkaroon ng maikling lecture sa nutrisyon at kalusugan, story-telling tungkol sa kapanganakan ni Hesukristo, at mga surpresang regalo mula sa Kasama Kita sa Barangay Foundation at Victory Church-Bayambang.

 

RHU 1 at Iba Pa, Nag-training sa First Aid at Life Support

 

Sumailalim ang RHU I, ICT, at Legal Office staff sa isang Basic Life Support Training-Seminar sa tulong ng Philippine Red Cross noong December 6-7 sa RHU I Conference Room at December 8-10 sa Subic, Zambales. Sa training na ito, nadagdagan ang kaalaman ng mga naturang personnel para sa mas epektibo at mas mabilis na pagresponde sa panahon ng emergency.

 

Animal Bite Treatment Center Update

 

As of December 12, mayroon tayong 69 ongoing animal bite cases at 37 na mga bagong kaso sa RHU I Animal Bite Treatment Center. Kaya’t sa kabuuan ay may 37 na pasyente ng animal bites, at ang mga ito ay nasa Category 2. Sa lecture na ibinigay sa 37 na katao, binigyang-diin ang kahalagahan ng pagiging responsableng pet owners.

Paalala lang po sa publiko na huwag nating gawing laruan ang alagang aso o pusa.

 

Mga RHU, Nag-uwi ng 5 Parangal mula sa DOH Gawad Kalusugan

 

Ang mga Rural Health Unit ay nag-uwi ng limang parangal sa Gawad Kalusugan ng Department of Health noong December 15 sa San Fernando City, La Union. Ang mga ito ay ang:

 

- Newborn Screening Exemplary Award (RHU I)

- Purple Ribbon Award for Family Planning

- Top Implementers on Pharmaceutical Management

- 3rd Place, Best Immunization Program Implementer (No. of Vaccinated Children)

- 3rd Place, Best Oral Health Implementer

 

Huling Blood Donation Drive sa 2023, Nakaipon ng 118 Bags

 

Nakaipon ng 118 bags ng dugo ang huling blood donation drive sa taong 2023 noong December 18 sa Events Center. Ito ay inorganisa ng mga RHU katuwang ang Philippine Red Cross at Kasama Kita sa Barangay Foundation.

 

                                                            

- Nutrition (MNAO)

 

Nutrition Plan Workshop, Ginanap para sa mga Barangay

 

Nagkaroon ng isang orientation program ukol sa Barangay Nutrition Program Management kasabay ang isang workshop para sa formulation ng Barangay Nutrition Action Plan noong December 5 sa Events Center. Ito ay dinaluhan ng 77 na Punong Barangay at 77 na Barangay Treasurer. Naging resource speaker sina Dieticians Association of the Philippines (Pangasinan Chapter) President Melita Castillo, Office of Barangay Accounting head Elsie Dulay, OIC MPDC Ma-lene Torio, at Nutrition Officer Venus Bueno.

 

Orientation ukol sa Acute Malnutrition, Isinagawa

 

Isang orientation at training ang isinagawa ng Nutrition Office ukol sa Integrated Management of Acute Malnutrition noong December 6 sa Events Center. Kabilang sa mga resource speaker sina Dr. Ma. Cecilia Nerona ng Pangasinan Provincial Hospital (PPH), PPH District Nutrition Program Coordinator Marina Penollar, at RHU II Public Health Nurse Lady Philina Duque. Ito ay dinaluhan ng mga nurse, midwife, BNS, at LGU District Nutrition Program Coordinator

Search for Best Urban Gardening, Isinagawa

 

Pwede naman pala ang mag-vegetable gardening kahit nakatira sa sentro ng bayan. Ito ay pinatunayan ng mga barangay sa Poblacion area noong December 13, sa isinagawang Search for Best Urban Gardening ng Nutrition Office sa tulong ng MAO, kung saan naging participants ang walong urban barangays ng Bayambang. Ang mga nagwagi matapos ang monitoring activity ay iaanunsyo ngayong araw.

 

Most Outstanding Schools in Nutrition, Kinilala

Naging kampeon ang Bayambang Central School, Amancosiling Elementary School, at Bical Elementary School sa ginanap na Search for Outstanding School in Nutrition Program Management ng Municipal Nutrition Council, para sa big, medium, at small schools category. Ang mga winners ay nakatanggap ng tig-P15,000.

 

Poblacion Sur, Wagi sa Search for Best Urban Gardening

 

Nagwagi ang Poblacion Sur sa kanilang malikhaing urban gardening project, sa isinagawang Search for Best Urban Gardening ng Municipal Nutrition Action Office (MNAO), sa tulong ng MAO, noong December 13, kung saan naging participants ang walong urban barangays ng Bayambang. Ang Poblacion Sur ay nakatanggap ng P15,000 cash prize. 1st runner-up ang Zone 2 at 2nd runner-up naman ang Brgy. Magsaysay.

 

 

- Sports and Physical Fitness (MPFSDC)

 

 

 

- Veterinary Services (Mun. Vet.)

 

 

– Slaughterhouse

 

 

 PROTECTION OF WOMEN AND CHILDREN

 

- Social Services (MSWDO, MAC)

 

ABONO Partylist, Nagbigay ng Medical Assistance

 

Ang ABONO Partylist ay may biniyayaang 462 na indigent patients na nakatakdang tumanggap ng medical assistance sa pamamagitan ng voucher na ipinamahagi noong Nobyembre 30 sa Saint Vincent Prayer Park. May tig-anim na katao kada barangay ang naging benepisyaryo, salamat sa isang milyong pisong donasyon ni ABONO Partylist Representative Raymund 'Eskimo' Estrella. Bawat pasyente ay tumanggap ng Php2,000 voucher para sa libreng gamot at medical services.

 

ABONO Partylist, Nagsponsor din ng SLP Startup Fund

 

Ang Bayambang ay isa sa limang pilot towns na binigyan ng tulong pinansyal ng ABONO Partylist sa pamamagitan ng Sustainable Livelihood Program ng DSWD.  Sa payout na ginanap noong December 1 sa Robert B. Estrella Memorial Stadium sa Rosales, Pangasinan, may 266 na benepisyaryo ang nagmula sa bayan ng Bayambang, na kinabibilangan ng mga miyembro ng 4Ps, rehistradong kakanin at fruit vendor, at sari-sari store owners. Bawat isa ay nakatanggap ng P15,000 na startup fund para sa kanilang small business.

 

Bagong Batch ng mga SK Kagawad, Nagtapos sa Mandatory Training

 

Ang mga bagong halal na mga Sangguniang Kabataan Kagawad ng Bayambang ay sumabak sa isang Mandatory Training, at ito ay ginanap sa St. Vincent Ferrer Prayer Park noong November 10, 17, 20, at 22. Layunin nito na ipaalam sa mga SK Kagawad ang mga responsibilidad na kaakibat ng kanilang uupuang posisyon. Ang training ay inorganisa ng LYDO at DILG.

 

6 SLPAs, Tumanggap ng DSWD Startup Fund

 

Tinanggap ng anim pang Sustainable Livelihood Program Association (SLPA) ang kanilang startup fund mula sa DSWD noong December 4. Iginawad ang mga tseke sa mga SLPA mula Ambayat 1^st, Ambayat 2^nd, Malioer, Pantol, San Gabriel 2^nd, at Tatarac. Ang naturang pondo ay nakalaan para sa kanilang mga napiling proyektong pangkabuhayan.

 

MOO Bayambang, Tumanggap ng mga Parangal

 

Sa 4th Quarter na Municipal Advisory Committee Meeting noong December 6, inanunsyo ng DSWD ang mga natanggap na parangal mula sa katatapos na 2023 4Ps Program Implementation Review sa Baguio City noong November 8-10. Ilan lamang sa mga ito ay ang:

 

- "Most Participative Municipal Operations Office"

- "Special Citation on Partnership Engagement"

- at "Case Management Champion"

- Sa individual category, kinilala si John Christopher Rosquita bilang "Most Responsive Provincial Operations Office Staff.

 

Ang LGU-Bayambang naman ay nominado sa prestihiyosong "Tanging Pinagyaman Award" dahil sa patuloy na implementasyon ng mga Sustainable Livelihood Program nito.

 

Limang SLPA, Tumanggap ng Start-up Fund

 

Tinanggap ng isa na namang batch ng Sustainable Livelihood Program Association (SLPAs) ang kanilang startup fund mula sa DSWD noong December 11. Dalawang SLPA ang mula Brgy. Apalen, at tig-isa naman mula sa Pantol, Paragos, at San Gabriel 2nd. Sila ay nakatanggap ng mula P180,000 hanggang P450,000, depende sa napiling livelihood project.

 

Mga Kapitan at GAD Focal Person, Nag-workshop sa Gender Sensitivity

 

Ang mga Punong Barangay at kanilang GAD Focal Person ay sumabak sa isang Planning Workshop para sa isang Gender-Responsive Barangay noong December 11 hanggang 12, sa Pavilion I ng Prayer Park. Sa workshop ay pinalalim ng MSWDO ang pang-unawa ng lahat sa mga patakaran at plano para sa isang pantay-pantay na pagsulong sa karapatan ng bawat miyembro ng komunidad, mapalalaki man o babae.

 

 Orientation on Anti-VAWC and Children’s Laws, Ginanap

 

Nagsagawa ng isang Orientation on Anti-Violence Against Women and Children's Laws ang MSWDO noong December 14 sa Pavilion I ng Prayer Park. Layunin nito na mapalakas ang kaalaman at kakayahan ng lahat ng miyembro ng Local Council for the Protection of Children at Local Committees on Anti-Trafficking and VAWC sa kani-kanilang tungkulin. Ito ay ang pagtibayin ang implementasyon ng batas laban sa mga kaso ng human trafficking at karahasan laban sa mga kababaihan at kabataan.

 

CDC Learners, Humataw sa Children's Festival 2023

Ang Children's Festival 2023 ay idinaos ng Bayambang Child Development Workers Association noong December 15 sa Prayer Park. Ito ay nag-umpisa sa isang parada, at sinundan ng isang Christmas Zumba Competition, kung saan nagwagi ang CDC Learners Cluster 6. Sa Coronation Ceremony, itinanghal na Mr. & Ms. Pre-K 2023 sina Reecko Valhein Mendoza ng Mangayao CDC at Erza Mae de Jesus ng Tampog CDC.

 

 

Gov. Guico at Vice Gov. Lambino, Namahagi ng Financial Assistance sa Barangay Frontliners

Noong December 17, dumating sina Governor Ramon Guico III at Vice-Governor Mark Ronald Lambino upang mamahagi ng financial assistance sa lahat ng mga BHW, BNS, BSPO, at CDW ng Bayambang. Bawat isa ay tumanggap ng P2,000 financial assistance bilang pagkilala ng Pamahalaang Panlalawigan sa kanilang sakripisyo at dedikasyon.

 

 

MSWDO, May Bagong Van

Noong December 18, iginawad ng LGU sa MSWDO ang isang brand new van gamit ang GAD Fund, sa layuning mas mapalawig pa ang pagbibigay ng de-kalidad na serbisyo para sa mga Bayambangueño.

 

 LGU Social Services, Ginawaran ng "Level II" Service Delivery Capacity

 

Ginawaran ang MSWDO-Bayambang ng Service Delivery Capacity Assessment CY 2023 "Level II" sa ginanap na State of the DSWD Region 1 Address sa La Union noong December 14. Ang pagkilalang ito ay tinanggap ni Councilor Benjie de Vera at patunay ng epektibong paghahatid ng mga serbisyong panlipunan sa ating mga kababayan.

 

 

Munting Bahay Kubo, Tinanggap ng "Ukay for a Cause" Beneficiary

 

Tinanggap ng napiling benepisyaryo ang isang bahay kubo mula sa pondong nakalap ng Administrator's Office sa kanilang isinagawang "Ukay for a Cause" noong September 8 to 9. Ang kubo ay inihatid noong December 14 kay Josiefine Balansag, isang single mom na may anim na anak, at isang 4Ps beneficiary ng Brgy. Wawa. Bukod sa bahay kubo ay bibigyan din siya ng trabaho ng MDRRMO bilang caretaker ng Wawa Evacuation Center.

 

Pamaskong Handog sa Kabataan, Nasa 21^st Year Na

 

Ang tradisyunal na Pamaskong Handog para sa mga Kabataan ay nasa 21st year na. Ito ay idinaos noong December 18 at 19 sa St. Vincent Ferrer Parish Church, at dinayo ng mga kabataang mula sa Child Development Centers at SPED classes ng LGU. Ito ay inumpisahan sa isang misa, at sinundan ng gift-giving at food treats na hatid ng Kasama Kita sa Barangay Foundation at Niña Cares Foundation.

 

- Civil Registry Services (LCR)

 

 LCR, Nag-Conduct ng Training sa Tamang Pagproseso ng Registry Forms

Noong December 14, ang Local Civil Registrar ay nagbigay ng isang orientation at training sa Mayor's Conference Room upang mahasa ang kaalaman ng mga RHU, ospital, at lying in o birthing home sa wastong pagpoproseso ng registry forms, partikular na sa birth at death certificates.

 

LCRO, Kinilala sa PSA Forum

 

Ang Local Civil Registry Office (LCRO) ay kinilala ng Philippine Statistics Authority (PSA) sa ginanap na "Forum on CBMS, Census of Agriculture and Fisheries, and Census of Philippine Business and Industries" noong December 21 sa Calasiao. Ito ay isang espesyal na pagkilala sa matagumpay na implementasyon ng LCR sa PhilSys Birth Registration Assistance Project ng PSA.

 

- Environmental Protection (MENRO, ESWMO)

 

LGU, May 2 Bagong Garbage Compactor Truck

 

Dalawang garbage compactor truck ang dumating noong December 29 bilang karagdagang equipment ng LGU sa garbage collection at disposal operations nito. Ang dalawang garbage truck ay binili gamit ang GAD Fund ng LGU, at ang mga ito ay nagkakahalaga ng 5.668 million pesos.

 

 

 

 

 

 

- Youth Development (LYDO, SK)

 

Mga Anak ng 4Ps Members, Sumalang sa Youth Development Session

 

Isang Youth Development Session ang inorganisa ng DSWD para sa mga anak ng mga benepisyaryo ng Pantawid Pamilya Program sa Bayambang noong December 8 sa Events Center. Naging resource speaker ang LYDO, SK Federation, at DSWD Municipal Links.

 

 

SK Federation President, Delegado sa National Youth Convention 2023

 

Kabilang si Bayambang SK Federation President Marianne Cheska Dulay sa mga dumalo sa pagtitipon ng higit isang libong SK Federation Presidents mula sa iba’t ibang bayan para sa National Youth Convention 2023 na ginanap sa Baguio City noong December 7-10. Dito ay nagkaroon ang mga youth leader ng pagkakataon na personal na makausap ang mga matataas na opisyales ng bansa at makakuha ng tips ukol sa mahusay na public service.

 

Mandatory Training, Dinaluhan ng mga SK Secretary at SK Treasurer

 

Isinagawa ang isang mandatory training noong December 27 sa Pavilion 1 ng St. Vincent Ferrer Prayer Park para sa mga bagong SK Secretary at SK Treasurer. Dito ay ipaalam sa mga naturang opisyal ang kanilang responsibilidad, kabilang Code of Conduct at Ethical Standards.

 

 

 

- Peace and Order (BPSO, PNP)

 

Mga TODA, Sumabak sa Road Safety Seminar

 

May 120 na miyembro ng Tricycle Operators and Drivers Association ang sumabak sa isang Road Safety Orientation-Seminar na ibinigay ng BPSO noong December 14 sa Bayambang National High School Gymnasium. Naging guest lecturer ang LTO, PNP, at Pangasinan Highway Patrol Group na nagbigay ng karagdagang kaalaman ukol sa traffic rules, violations, at penalties.

 

Mga Hepe ng BFP Region I, Nagtipon sa Bayambang

 

Noong December 19, nagtipon-tipon ang mga hepe ng Bureau of Fire Protection-Region I, para sa kanilang 50th Fire Service Recognition. Ang mga opisyales, sa pamumuno ni BFP-Region I Director Leonida Rosales, ay sinalubong ni BFP-Bayambang OIC Chief Divine Cardona sa Events Center. Naging panauhin sina Mayor Niña, na nirepresenta ni Vice Mayor IC Sabangan,

at former administrator Atty. Raymundo Bautista Jr. na siya namng kumatawan kay Gov. Ramon Guico III.

 

AGRICULTURAL MODERNIZATION - (MAO)

 

NIA, Nagsagawa ng Consultation Meeting

 

Nagsagawa ng consultation meeting ang pamunuan ng National Irrigation Authority (NIA), sa pangunguna ni Engr. John Molano, NIA Acting Division Manager, upang talakayin ang issue ukol sa isang loteng masasagasaan ng Bayambang Pump Irrigation Project. Ang lote ay nasa isang pribadong subdibisyon ng Jamaica Realty Corp. sa Brgy. Buayaen. Ang pulong ay ginanap noong Dec. 1 sa Mayor's Conference Room.

 

10 Collapsible Dryers, Tinanggap ng District 4 Farmers

 

Noong December 7, tumanggap ng sampung collapsible dryer mula sa Pangasinan Research and Experiment Center sa bayan ng Sta. Barbara ang farming cluster ng District 4 sa Bayambang. Ang mga ito ay kanilang magagamit para sa pagbilad ng inaning palay sa halip na magbilad sa daan.

 

Wing Van mula KADIWA, Dumating NaIsang brand-new wing van ang natanggap ng LGU matapos itong mag-request sa Department of Agriculture sa pamamagitan ng Kadiwa financial grant assistance program. Ang naturang hauling service vehicle ay isang 20-feet na 6-wheeler at nagkakahalaga ng P2.2 milyong piso. Ito ay malaking tulong upang mapababa ang delivery cost ng local farmers.

 

Ceremonial Staking, Idinaos para sa Swine Facility

 

Noong January 4, dumating ang Department of Agriculture Regional Office I para sa ceremonial staking ng Swine Facility Project sa Brgy. Dusoc. Ang proyekto ay nagkakahalaga ng 10-million pesos para sa construction ng biosecured facility, pambili ng mga alagang biik, at feeds, bilang parte ng livestock program ng ahensya na tinaguriang INSPIRE o Integrated National Swine Production Initiatives for Recovery and Expansion.

 

 

 

 NIA, Muling Bumisita

 

Noong January 4 pa rin, muling bumisita ang National Irrigation Authority sa Bayambang upang pulungin ang mga kapitan ng 22 farming barangays na mabibiyaan ng 40-million-peso worth na Bayambang Pump Irrigation Project na siyang nakatakdang magbigay ng patubig sa 1,600 ektaryang sakahan.

 

 

 

JOBS AND LIVELIHOOD FOR ALL

 

- Livelihood and Employment (MESO, BPRAT)

 

 

 

- Economic Development (SEE)

 

Basic Business Management Seminar, Nilahukan ng Market Vendors

 

Noong December 19, nagsagawa ang Office of the Special Economic Enterprise (SEE) ng isang Basic Business Management Seminar para sa mga market vendor, upang higit pang mapaunlad ang mga MSME sa Bayambang. Naging resource speaker ang isang officer ng Bangko Sentral at isang Development Analyst ng DTI, na siyang tumalakay sa mga paksa ukol sa pag-impok ng kita, budgeting, at basic retailing.

 

 

- Cooperative Development (MCDO) 

 

Co-op Members, Sumabak sa Business Management Seminar

 

Sumabak sa isang seminar ukol sa "Entrepreneurial and Business Management" ang mga miyembro ng iba't ibang kooperatiba sa Bayambang noong December 29 sa Events Center, sa pag-oorganisa ng M.C.D.O. Naging resource speaker si Dr. Jeanica Joson, na tumalakay sa tamang pagpapatakbo ng isang negosyo.

 

 

 

- Tourism, Culture, and Arts (MTICAO)

 

New Year Countdown sa Prayer Park

Ang pagpasok ng Bagong Taon ay sinalubong sa pamamagitan ng isang banal sa misa sa St. Vincent Ferrer Prayer Park. Ito ay sinundan ng nakaugaliang New Year Countdown sa naturan ding venue, kung saan masigabong sinalubong ng mga Bayambangueño ang pagpasok ng taon sa pamamagitan ng isang grand fireworks display.

 

 

Unang 3D LED Screen sa Labas ng NCR, Pinasinayaan sa Royal Mall

Pinangunahan nina Mayor Niña Jose-Quiambao at First Gentleman, Dr. Cezar Quiambao, ang launching ng kauna-unahang 3D LED outdoor billboard sa bansa sa labas ng Metro Manila noong December 5 sa Royal Mall. Napuno ng excitement at pagkamangha ang mga Bayambangueño at iba pang mga bisita na sumaksi sa pagpapasinaya, matapos makita ang 3D effects ng LED screen na ininstall sa harap ng naturang mall sa sentro ng bayan. Ang pinakaunang 3D LED billboard sa bansa ay matatagpuan sa 5th Street, Bonifacio Global City (BGC), Taguig, Metro Manila.

 

Tourism Update

 

Samantala, as of November 30, iniulat ng Bayambang Public Safety Office (BPSO) na mayroong nang 129,410 na turista ang nakabisita sa Japan-inspired Paskuhan sa Bayambang 2023.

 

Mga Media Entities, Patuloy ang Pagfeature sa Bayambang

 

Padami ng padami ang mga media entities mula sa national at regional level ang nagcocover sa kakaibang atraksyon ng Paskuhan sa Bayambang 2023. Matapos itong maifeature ng GMA News, ABS-CBN, Rappler, Manila Bulletin, at iba pa, dumating naman noong December 13 ang Philippine Daily Inquirer at ilang cast and crew ng "Dapat Alam Mo" TV show ng GMA.

 

- Infrastructure Development (Engineering: Infra, Housing, Transport, Utilities, etc.)

 

LGU, Nakipagdayalogo sa PSU ukol sa Central Terminal

 

Noong December 5, ang LGU ay nakipagdayalogo sa mga opisyal ng PSU ukol sa Bayambang Central Terminal upang maging mas maganda at mas pinatibay ang kasunduan sa naturang proyekto. Dumalo sa Mayor's Conference Room sina PSU University President, Dr. Elbert Galas, Campus Executive Director Dr. Gudelia Samson, at Chief Administrative Officer, Dr. Ian Evangelista at iba pang opisyal. Nirepresenta naman ang LGU ni dating Mayor, Dr. Cezar Quiambao, na siyang nagpasimula ng nasabing proyekto. Noong 2021, ang dalawang partido ay pormal na nagkasunduan upang gamitin ang 8,000 sqm na espasyo sa PSU Bayambang para magtayo ng isang modernong Central Terminal para sa mga local commuter.

                                                                                     

JKQ Hospital Update

 

Narito naman ang latest update ukol sa Julius K. Quiambao Medical and Wellness Center, The Medical City-Managed Hospital, sa Brgy. Ligue as of December 4, 2023.

 

PRDP, Nag-conduct ng Pre-validation

 

Noong December 5 hanggang 7, muling bumisita ang Philippine Rural Development Project team kaugnay ng mga kinakailangang gawin para sa Phase 2 ng Pantol-to-San Gabriel-2nd Farm-to-Market Road (FMR) with Bridges Project. Kasama ang LGU, kanilang binaybay ang mismong lugar na pagtatayuan ng daan, at saka sila ay nagdaos ng isang exit conference, kung saan inilahad ang mga susunod na hakbang ng magkabilang panig.

 

 

 

 

 

DISASTER RESILIENCE - (MDRRMO)

 

25 Trainees, Nagsipagtapos sa ICS 4

 

Ang MDRRMO ay nag-organisa ng limang araw na training na "All Hazards Incident Management Team" o mas kilala bilang "Incident Command System IV" sa Lennox Hotel, Dagupan City. May 25 trainees ang matagumpay na nagsipagtapos out of 32 candidates na nakakumpleto ng ICS ladderized training courses.

 

MDRRMO ng Abra de Ilog, Nagbenchmarking

 

Ang MDRRMO ng Abra de Ilog, Occidental Mindoro ay bumisita sa Bayambang noong December 21 para magbenchmarking activity. Sa pangunguna ng kanilang LDRRM Officer na si Geoffrey Panganiban, ang trenta katao na delegasyon ay winelcome ni Bayambang LDRRM Officer Genevieve Benebe, kanyang staff, at iba pang opisyal. Ang mga bisita ay humanga sa iba’t-ibang atraksyon sa bayan gaya ng Prayer Park at ang Japan-inspired na Paskuhan sa Bayambang.

 

 

 

HONEST & EFFICIENT PUBLIC SERVANTS 

 

DILG, Nagbigay ng Briefing on Preparation of Barangay Plans

 

Noong December 13, nagsagawa ang DILG ng isang Briefing on Preparation of Barangay Plans sa Pavilion I ng St. Vincent Ferrer Prayer Park. Ito ay dinaluhan ng mga Punong Barangay, Barangay Treasurer, Barangay Secretary, at Barangay Kagawad (na siyang Chairman ng Committee on Appropriation). Naging tagapagsalita ang mga pinuno ng LGU mula sa labing-isang departamento.

 

Former VM Sabangan, Bagong Liga President

 

Nagwagi si former Vice-Mayor at Zone VI Punong Barangay Raul Sabangan bilang bagong Liga ng mga Barangay President, sa halalang idinaos ng COMELEC at DILG. Kanyang papalitan si dating Liga President Rodelito Bautista at uupo bilang ex-officio member ng Sangguniang Bayan.

 

2023 LGU Year-End Assessment, Ginanap

 

Noong December 20, ginanap ang Year-End Assessment Program ng LGU sa St. Vincent Ferrer Prayer Park kung saan nagkaroon ng kasiyahan ang lahat, sa pangunguna ni Mayor Niña Jose-Quiambao, dahil sa mga naging accomplishment ng buong LGU sa nakalipas na taon. Ang alkalde ay naghandog ng isang milyong piso para sa raffle draw, kaya't damang-dama ang kagalakan ng mga empleyado sa aktibidad.

Barangay Officials, Nakinig ukol sa Year-End Adjustment Seminar ng BIR

 

Noong December 29, inimbitahan ng Liga ng mga Barangay ang 77 na Punong Barangay, Barangay Treasurer, bookkeeper, SK Chairman, at SK Treasurer na dumalo sa paanyaya ng BIR ukol sa usaping "BIR Year-End Adjustment." Ito ay ginanap sa SB Session Hall.

 

 

- Planning and Development (MPDO)

 

 

 

-

 

- Legal Services (MLO)

 

Legal Office, Nagbigay ng Seminar ukol sa Katarungang Pambarangay

 

Ang Municipal Legal Office ay nagbigay ng isang seminar sa mga mga Punong Barangay, Barangay Secretary, at Lupong Tagapamayapa ukol sa Katarungang Pambarangay noong December 27 sa Balon Bayambang Events Center. Ipinaliwanag dito ang nararapat na implementasyon ng Katarungang Pambarangay upang mabilis na maaksyunan ang bawat problemang legal sa kanilang nasasakupan.

 

 

LGU, Muling Nakipag-dayalogo sa Magsaysay Residents

 

Muling inanyayahan ng LGU ang mga apektadong residente ng Brgy. Magsaysay, sa isa na namang dayalogo hinggil sa mga isyu ukol sa pag-aari, possession, patuloy na pag-aalok na magbenta, at iba pang mga katanungan hinggil sa mga lote sa Brgy. Magsaysay na titulado sa pangalan ng Munisipyo ng Bayambang. Ang dayalogo ay ginanap sa Events Center noong December 14 sa pangunguna ng Legal, Assessor, at Treasury Office.

 

 

 

 

- ICT Services (ICTO)

 

 

 

- Human Resource Management (HRMO)

 

Ligtas na Tanggapan, Tinalakay sa Seminar

 

Bilang bahagi ng layunin ng LGU na mapanatili ang kaligtasan sa lugar na pinagtatrabahuhan ng mga kawani ng gobyerno, nag-organisa ang HRMO, sa tulong ng MDRRMO, ng isang seminar hinggil sa "Safe and Conducive Workplace" noong Nov. 30 sa Events Center. Naging resource speakers sina Mastery Consultancy OPC Leopoldo Rausa Jr., OSH Consultant Rodolfo Abad, OSH Practitioner Jeffrey Corpuz, at OSH Consultant Ashley Katryn Campos.

 

GSIS, May Onsite E-Card Enrollment

 

Noong Dec. 1, nagsagawa ang GSIS ng isang onsite enrollment para sa E-Card o UMID Card ng mga kawani ng LGU. Ito ay ginanap sa 2^nd floor ng Municipal Annex Bldg. Ayon sa tala ng HRMO, mayroong 36 LGU employees ang nakapag-enroll para sa E-Card.

 

 

- Transparency/Public Information (PIO)

 

 

 

- Property Custodial Services (GSO, Motorpool)

 

 

 

 

 

AWARDS AND RECOGNITIONS

 

Health Department, Muling Nakasungkit ng mga Parangal sa Provincial Summit

Muling tumanggap ng mga parangal ang ating Health Department, sa ginanap na Provincial Health Summit sa Kapitolyo noong November 30. Ang RHU I, II, at III ay completer ng DOH Universal Health Care Implementers Course at Integrated Course on Primary Care. Kinilala rin ang RHU sa Local DRRM in Health. Champion naman sa Green Banner Seal of Compliance in Nutrition ang health cluster bilang Best LGU Implementer in Nutrition Program. 2022 Most Outstanding MNAO sa buong probinsya Ms. Venus Bueno. Finalist naman sa Most Outstanding Barangay Nutrition Scholar of the Province si Elsie Baiguen ng Brgy. Magsaysay.

 

MDRRMO, Tinanggap ang Pangatlong Gawad KALASAG

 

Pormal nang tinanggap ng LGU-Bayambang, sa pamamagitan ng MDRRMO, ang Gawad Kalasag mula sa National Disaster Risk Reduction and Management Council sa pangatlong pagkakataon. Isa ang Bayambang sa 723 lamang na "Fully Compliant LGUs" sa ginanap na 23rd Gawad KALASAG awarding ceremony noong December 27 sa San Fernando City, La Union.

 

LEGISLATIVE ENACTMENTS - (SB)

 

Mga SB Secretary ng Pangasinan, Nagpulong Dito

Noong December 7, nagtipon-tipon ang mga Sangguniang Bayan Secretary ng buong probinsya ng Pangasinan sa Bayambang para sa kanilang quarterly meeting. Ang grupo ay binigyan ng mainit na pagwelcome ni SB Secretary Joel Camacho at kanyang staff sa Balon Bayambang Events Center.